Giai đoạn bé bắt đầu tập ăn, ăn dặm là giai đoạn ở trẻ có nhiều biến đổi, trẻ phải thích nghi với nguồn thức ăn mới, hệ tiêu hóa cũng bị biến động. Do đó trẻ ăn dặm bị táo bón trong giai đoạn ăn dặm này, nếu không chữa trị có thể trở thành táo bón lâu ngày, ảnh hưởng tới sức khỏe của bé.
Mẹ có biết những sai lầm cơ bản khiến trẻ ăn dặm bị táo bón?
Bước vào giai đoạn ăn dặm, trước đó bé chỉ bú sữa mẹ hoặc uống sữa, hệ tiêu hóa của bé không cần hoạt động nhiều bởi sữa mẹ dễ hấp thu và chứa nhiều thành phần dinh dưỡng. Ban đầu khi bước vào giai đoạn ăn dặm, bé phải tập ăn những thức ăn đặc, khó tiêu hóa hơn và cơ thể chưa kịp tiết enzym để tiêu hóa chúng.
Lúc này, ngoài việc hấp thụ thức ăn đặc hơn, trẻ phải tập các thói quen cắn, nhai, tiếp xúc thực phẩm lạ dễ khiến đường tiêu hóa bị rối loạn, dẫn tới đầy hơi, chướng bụng, táo bón.
Nhiều mẹ không biết rằng, những thói quen sai lầm khi trẻ ăn dặm bị táo bón:
- Cho bé ăn dặm quá sớm: Những trẻ 6 tháng tuổi ăn dặm dễ bị táo bón vì nhiều bé khi hệ tiêu hóa chưa hình thành hoàn thiện đã phải ăn dặm, dù bé thích ăn bột bởi vị ngon mới lạ nhưng chưa thể hấp thụ và tiêu hóa được. Thức ăn không tiêu hóa hết dễ dẫn tới táo bón
- Uống ít sữa mẹ: Nhiều bà mẹ nuôi con cho rằng, bước vào giai đoạn ăn dặm, bé không cần phải bú mẹ nữa. Tuy nhiên, trong sữa mẹ vẫn cung cấp một nguồn dinh dưỡng tốt cho cơ thể bé, giúp bé thích nghi dần với việc hấp thu nguồn dinh dưỡng mới. Sữa mẹ cũng chứa lượng nước dồi dào và enzym tiêu hóa thức ăn nhanh hơn.
- Pha sữa đặc: Một trong những sai lầm của mẹ là sợ sữa loãng bé không đủ dinh dưỡng và pha đặc hơn. Việc quá tải chất dinh dưỡng có thể dẫn tới hệ tiêu hóa không thể hoạt động trơn tru, táo bón rồi tiêu chảy ở bé thay nhau kéo đến. Hậu quả làm bé càng sợ việc ăn và đi vệ sinh.
- Không bổ sung đủ nước cho bé: Nước vô cùng quan trọng cho tiêu hóa của trẻ, tuy nhiên nhiều mẹ cho rằng cho con bú là đủ rồi không cần uống nước. Đó là một sai lầm lớn, khi ăn dặm bé thiếu nước dẫn tới tình trạng táo bón trầm trọng.
- Chọn loại sữa không phù hợp: Việc thay đổi từ sữa mẹ sang sữa công thức khiến bé dễ bị táo bón bởi thành phần dinh dưỡng nhiều, không phù hợp.
Một số đồ ăn gây táo bón ở trẻ ăn dặm
Mẹ nên lưu ý một số đồ ăn dễ gây táo bón ở trẻ ăn dặm:
- Ngô, gạo tẻ
- Nước chè
- Quả việt quất
- Chuối chưa chín kỹ
- Cà rốt nấu chín
- Sữa bò, các sản phẩm từ sữa như phomai, pudding gạo,…
- Bánh mỳ trắng
- Mỳ Ý
Trẻ ăn dặm bị táo bón phải làm sao?
Trong giai đoạn bé ăn dặm, những thay đổi đột ngột trong chế độ ăn khiến bé dễ dàng bị táo bón. Mẹ cần lưu ý theo dõi và khắc phục bằng một số biện pháp sau:
1. Lưu ý các loại thức ăn dặm
Trong chế độ ăn uống của trẻ ăn dặm, thay vì cho bé ăn các thực phẩm từ tinh bột chế, mẹ nên cho con ăn các hạt nguyên xơ bột cháo từ gạo tẻ, lúa mạch,… Thêm vào chế độ ăn của bé chất xơ và vitamin từ các loại rau quả, trái cây cho quá trình tiêu hóa dễ dàng. Tuy nhiên cũng không nên lựa chọn các loại quả chứa nhiều đường.
Cha mẹ có thể bổ sung vào bột cháo của bé các thực phẩm như khoai lang, các loại bột như ngũ cốc, bột yến mạch và để bé làm quen với các loại hoa quả. Mẹ có thể xay nhuyễn rau củ quả vào bột cho bé ăn, chia làm nhiều bữa nhỏ và không cho bé ăn quá no mỗi bữa.
2. Bổ sung nước cho trẻ ăn dặm bị táo bón
Nước chiếm tới 70% cơ thể người và 80% trong quá trình bài tiết ở đại tràng. Ngoài bú mẹ, các mẹ nên bổ sung đủ nước cho bé trong thực đơn hằng ngày. Mẹ có thể dùng nước ép hoa quả cho bé uống, các loại hoa quả như táo, mận, lê, đào,… kích thích nhu động ruột, giúp bé tiêu hóa tốt hơn.
Không nên cai sữa quá sớm, nên kết hợp ăn dặm cùng bú sữa mẹ hằng ngày tới khi bé 24 tháng tuổi.
3. Khuyến khích bé vận động
Giai đoạn này trẻ nên vận động thường xuyên, hãy cho bé tham gia các trò chơi, các hoạt động ngoài trời kích thích bé vận động. Vận động giúp bé tiêu hóa tốt hơn, nếu bé chưa biết đi hay bò có thể cho con đạp chân, xoa bụng bé kích thích hệ tiêu hóa.
4. Sử dụng sữa công thức chứa nhiều chất xơ
Nhiều loại sữa bột chứa nhiều chất dinh dưỡng có thể gây táo bón cho trẻ nhỏ. Vì vậy các mẹ nên lựa chọn loại sữa phù hợp, sữa chứa chất xơ sẽ giúp bổ sung chất xơ cho bé. Bên cạnh đó, vẫn nên duy trì bú sữa mẹ bởi sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất và chứa các enzym cho quá trình tiêu hóa.
5. Cho bé sử dụng sữa chua
Mẹ có thể cho bé sử dụng sữa chua cho quá trình tiêu hóa, kích thích ăn ngon ở trẻ, giúp trẻ phát triển đồng thời ngăn ngừa nguy cơ bị táo bón. Sữa chua chứa rất nhiều vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Tuy nhiên đối với trẻ mới ăn dặm, không nên cho bé ăn nhiều sữa chua bởi có thể gây tác dụng ngược khi hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt.
Trên đây là một số biện pháp cải thiện chứng táo bón ở trẻ ăn dặm bị táo bón. Mỗi bé sẽ có một thể chất khác nhau, do đó có thể chế độ phù hợp với từng bé khác nhau. Tuy nhiên công thức trên có thể áp dụng chung cho hầu hết trẻ nhỏ. Các mẹ hãy lưu ý cho thực đơn của bé ăn dặm nhé!